De geslaagde Rescue Divers vlnr Jelle, Anouk, Liza, Dennis, Fons (Ramon ontbreekt op de foto) samen met de instructeur (Frank; 2e van links)
Door Liza en Fons
Zelden vielen er zoveel slachtoffers tijdens een Rescue Divers (RD) cursus. De vraag is natuurlijk, was dat het waard? Het groepje dat zich vanaf februari tot begin juli, onder de begeesterde leiding van Frank, toelegde op de kunst van adequaat reageren in het geval van een duikongeval, bestond uit Dennis, Ramon, Fons, Jelle, Anouk en Liza.
Fase 1 – Het zwembad
In het zwembad te Diemen begon het avontuur. De duikers van middelbare leeftijd en ouder begaven zich al handenwringend onder de ‘jonkies’ met de mededeling dat het wel ‘héél zwaar’ zou gaan worden. ‘Vond je dit al zwaar, ik heb het schema gezien. Week tien, die is pas zwaar’. Hier vielen inderdaad wel de eerste slachtoffers. Liza en Anouk die zich elke week weer met verse tegenzin in het koude, natte water moesten begeven. Jelle die steunend en kreunend zijn baantjes trok. De blaren van Ramon. En de algehele krampkuiten, krampvoeten, en kramptenen (?). Nog nooit was tot 100 tellen zo moeilijk. Al snorkelend, watertrappelend, hoekhuiken makend, en proestend van maskers die onder water zomaar verdwenen en tanks die op de bodem van het zwembad plotseling dicht bleken te zijn, doorstonden we de eerste maanden.
Gehard en geharnast traden we de theorieles en de buitenwatermodules tegemoet. Wel een complimentje aan Arthur, die trouw elke week met ons meedeed, en John die zich van zijn beste instructeurskant liet zien.
Fase 2 – De theorieles
Ook hier vlogen de slachtoffers ons om de oren. Tijdens de theorieles werden we meteen onderworpen aan simulaties die steevast uitliepen op chaos en mismanagement van het duikongeval. Les één: iemand neemt de leiding en de rest luistert. Of was les één nou dat we oog moesten hebben voor het slachtoffer? Of toch dat je vooral zelf geen slachtoffer moest worden van je eigen handelingen?
Al snel werd duidelijk dat geen slachtoffer en situatie identiek zijn. Een Heimlich toepassen bij een verdrinkingsslachtoffer? En welk koppelstuk hoorde ook alweer op de zuurstoffles? Ook een wijze les: draai, als je zuurstof toedient, de fles altijd eerst open (dus niet dicht). En wat was ook alweer het verschil tussen een on-demand en continuous-flow masker? Wijze vragen en lessen, die eigenlijk vaker herhaald moeten worden.
In elk geval stond al snel vast dat Trudy het grootste slachtoffer van deze cursus zou worden: zo vaak gereanimeerd en toch zo vaak geen resultaat (Frank: “hartmassage is te hard/zacht/langzaam/snel, en je telt niet hard genoeg!”). Wat moet je eigenlijk doen als je een hekel hebt aan de Bee Gees maar toch op het goede tempo borstcompressies wil uitvoeren? Het leven van een reanimatie-pop gaat niet over rozen.
Fase 3 – De NLD endgame in het buitenwater
De rescue endgame vond verspreid over een aantal maanden plaats, tussen of tijdens andere clubactiviteiten door. Met het codewoord ‘pannenkoek’ (om de oefening direct te staken) in ons achterhoofd, stonden we bij de buitenwatermodules de eerste keer toch redelijk strak van de zenuwen. In een situatie die zich het best laat beschrijven als brugklassers op hun eerste schooldag begon Jelle enigszins obsessief naar het duikplan van Frank te vragen. Dennis controleerde de zuurstofkoffer (die we in eerste instantie vergeten waren mee te nemen) nog maar twee keer. De paniek die we moesten simuleren was dusdanig dat Liza haar eigen hoofd tegen haar kraan aanklapte; een mooie situatie om de vaardigheden maar meteen in de praktijk te brengen.
Ook buiten de officiële cursusdagen om bleef het stressniveau van de deelnemers stelselmatig verhoogd. Het inmiddels geïnstitutionaliseerde wantrouwen richting Frank en zijn talent om overal duikongevallen te laten gebeuren werd Dennis bijna te veel tijdens het Zeelandweekend. ‘Als ze expliciet zeggen dat er géén duikongevallen zullen plaatsvinden is dat toch juist extra verdacht?’.
Achter elkaar zes ongevalsscenario’s waarbij de Rescue Divers in wisselende rollen moesten optreden onder het toeziend oog van Frank (foto Ingeborg)
Misschien even een aantal praktische tips en lessen die we collectief hebben opgedaan:
- De stabiele zijligging is buitengewoon instabiel als je niet weet wat je doet.
- We hebben onontdekt acteertalent binnen de club: Winfred als meervallenjager extraordinair, Hans als toevallige en buitengewoon irritante voorbijganger en Sanne als zeer bezorgde vrouw van Rowin waren ongeëvenaard.
- De simulaties leken dusdanig echt dat een voorbijganger, evident een getrainde verpleegkundige, spontaan mee begon te doen, totdat ze op het bord met de koeienletters ‘OEFENING’ werd gewezen. Een volgende groep wordt geadviseerd het bord knalroze te verven.
- Een slachtoffer in grote paniek kan beter niet met mild geweld tot bedaren worden gebracht, als dat niet lukt is laten verdrinken de beste optie.
- Het is voor ieders humeur maar vooral dat van Fons beter als niemand hem ooit nog dwingt in zijn natpak te moeten duiken.
- Neurologische tests moeten we niet vergeten bij letsel.
- Germaine en Michael weten ongelofelijk goed ruzie te maken en kunnen hun duikmessen in het vervolg beter thuislaten (nog meer acteertalent).
- Van redden krijg je honger: een bord met pannenkoeken tijdens de evaluatie verdwijnt als sneeuw voor de zon.
- Frank heeft er weer een aantal “New Lamé Duikers” bij; nu is de vraag of hij dat T-shirt in het openbaar aandurft.
Al met al hebben we hier allemaal enorm veel van geleerd. Misschien wel het belangrijkste is dat de concepten slachtoffer en redder diffuus zijn; voor je het weet ben je beiden op één dag. Daarom is de echte winnaar van deze exercitie New Lake Divers, dat zes nieuwe Rescue Divers rijker is. Daar profiteert uiteindelijk hopelijk iedereen van!
Dank aan Frank en de rest van de vereniging die zich hebben ingezet om het niveau weer wat omhoog te tillen. We hebben nog niet genoemd: Martijn, Pim en natuurlijk Vera die niet alleen nooit in paniek raakte maar ook nog vaak zeer welkome suikerhoudende versnaperingen bij zich had om de spanningen wat tot bedaren te brengen.